Spadek z Niemiec – konsekwencje, podatek od spadku, zwolnienie z płacenia podatku

Tuż po śmierci biologicznego ojca klienta dowiedziała się, że ten zapisał jej w testamencie jedną ze swoich nieruchomości w Niemczech. Zapis nieruchomości obciążony był jednak dalszymi zapisami windykacyjnymi – długami do spłaty, na kwotę ok. 40 tys. EUR, co w przeliczeniu na złotówki stanowiło duże obciążenie dla naszej klientki.

Ponadto w związku z tym, że klientka korzystała z pomocy społecznej miała obawę, jak ewentualne przyjęcie spadku wpłynie na dotychczas pobrane przez nią świadczenia rodzinne/społeczne. Obawiała się, że przyjęcie spadku/zapisu spowoduje, że będzie musiała zwrócić pobrane świadczenia.

Na wstępie zaproponowaliśmy klientce analizę sprawy, kontakt z wykonawcą testamentu i pośredniczenie w jego dalszych działaniach. Nad wykonaniem testamentu, zgodnie z wolą spadkodawcy, czuwał niemiecki notariusz. To ułatwiło nam pozyskanie informacji o spadku, a następnie jego wykonanie.

Przy współpracy z nim ustaliliśmy wstępną wartość zapisanej nieruchomości oraz obciążeń wynikających z testamentu. Następnie po konsultacji z wykonawcą testamentu i niemieckim doradztwem podatkowym ustaliliśmy, że najkorzystniejszym rozwiązaniem dla naszej klientki będzie sprzedaż zapisanej nieruchomości przez wykonawcę testamentu i pokrycie obciążeń wynikających z testamentu z ceny sprzedaży. Pozostałą kwotę sprzedaży klientka miała otrzymać bezpośrednio na swoje polskie konto.

W trakcie pozyskiwania ofert kupna nieruchomości okazało się, że zapisany grunt leży w atrakcyjnej okolicy i ma duży potencjał inwestycyjny, co spowodowało, że początkowo szacowana wartość nieruchomości wzrosła prawie dwukrotnie.

Finalnie sprzedaż nieruchomości odbyła się w Niemczech bez bezpośredniego udziału klientki. Kilka dni po podpisaniu umowy sprzedaży klientka mogła się cieszyć z otrzymania ceny sprzedaży.

Oczywiście przyjęty spadek należało zgłosić do opodatkowania. W tej konkretnej sytuacji deklaracje spadkowe należało złożyć zarówno w Polsce jak i w Niemczech. Ponadto w związku z tym, że nieruchomość została sprzedana za wartość wyższą niż rynkowa, pojawiło się pytanie o dodatkowe opodatkowanie sprzedaży nieruchomości wzgl. inne podatki „od wzbogacenia”.

W pośrednictwie z niemieckim doradztwem podatkowym przygotowaliśmy stosowną deklarację podatku od spadku (Erbschaftsteuererklärung). W międzyczasie złożyliśmy zeznanie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych w Polsce (SD) oraz wystąpiliśmy o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie sprzedaży nieruchomości i opodatkowania PIT. Przeanalizowaliśmy również sprawę ewentualnego podatku dochodowego na terenie Niemiec (tzw. Spekulationsteuer).

O ile niemiecki urząd skarbowy od razu wydał decyzję zerową w zakresie podatku od spadku, o tyle w przypadku polskiego urzędu skarbowego kwestie formalne spowodowały przedłużenie postępowania podatkowego – obecnie postępowanie jest zawieszone. W ocenie polskiego urzędu skarbowego klientka nie dysponowała dokumentami, z których wprost wynikałoby, że jest córką biologiczną spadkodawcy i może skorzystać ze zwolnienia przewidzianego dla tzw. grupy zerowej. Akt urodzenia zawierał jedynie imię ojca, nazwisko zgodnie z ówczesną ustawą o aktach stanu cywilnego wpisano po matce. Formalnie nigdy nie nastąpiło uznanie/stwierdzenie ojcostwa w Polsce.

Ponieważ sprostowanie aktu urodzenia klientki nie wchodziło w grę, konieczne było wystąpienie z pozwem o ustalenie ojcostwa i ustanowienie kuratora dla zmarłego. Obecnie postępowanie jest w toku, ale pierwsze posiedzenie sądu pozwala przyjąć, że sprawa zakończy się pozytywnym rozstrzygnięciem dla naszej klientki, co umożliwi jej skorzystanie ze zwolnienia z podatku od spadku również w Polsce. W zakresie podatku dochodowego (w związku ze sprzedażą nieruchomości z zyskiem) już wcześniej uzyskaliśmy pozytywną interpretację podatkową.