Prowadząc firmę w Polsce możesz zarówno delegować (Arbeitnehmerentsendung) swoich polskich pracowników, jak i pracowników z poza Unii Europejskiej, np. Ukrainy, gdy wykonujesz umowę o roboty budowlane/dzieło (Werkvertrag) lub być czynnym podmiotem użyczającym pracowników, czyli funkcjonować jako agencja pracy tymczasowej.
Delegowanie pracowników z Polski do Niemiec
Pracowników z Polski, zatrudnionych zarówno na umowę o pracę, jak i na umowę zlecenie, można delegować do pracy za granicę. Niemcy nie rozróżniają pomiędzy delegacją, a oddelegowaniem. Wysyłając pracowników do Niemiec powinniśmy zgłosić to przed ich wysłaniem w formie elektronicznej do urzędu celnego (zoll.de) oraz pozyskać z ZUS-u zaświadczenia A1. Podstawową zasadą jest okres przebywania pracownika w Niemczech przez maksymalnie 183 dni w ciągu ostatnich 12 miesięcy – wówczas pracownik nadal płaci podatek dochodowy w Polsce. Firma działająca w Polsce płaci polskie składki na ubezpieczenia społeczne, dlatego istotne jest pozyskanie dla pracowników zaświadczenia A1 – potwierdza to podleganie składkom w Polsce.
Przede wszystkim, chcąc wysyłać swoich polskich pracowników do Niemiec, musisz zapoznać się z niemieckimi przepisami dotyczącymi delegowania pracowników (niem. Arbeitnehmer-Entsendegesetz) oraz płacy minimalnej (niem. Mindestlohngesetz). Dyrektywa unijna 2018/957 wprowadziła tzw. zasadę equal pay equal treatment, której podstawowym założeniem jest równe traktowanie wszystkich pracowników pod kątem płacy i warunków pracy – zarówno tych pracujących na miejscu, jak i tych delegowanych. Wiąże się to na przykład z przejściem pracownika do niemieckiego systemu socjalnego po 12 względnie 18 miesiącach delegacji. Plany taryfowe różnią się w poszczególnych branżach oraz regionach Niemiec i zależą również od wykształcenia pracownika.
Przykład: Płaca minimalna w Berlinie od kwietnia 2020 r. wynosi 12,55 Euro brutto za godzinę dla pracownika niewykwalifikowanego i 15,25 Euro brutto dla pracownika wykwalifikowanego.
Ważne! W branży budowlanej musimy liczyć się z koniecznością odprowadzania składek na kasę urlopową Soka-Bau, która ma tendencję do uznawania polskich umów zlecenia za umowę o pracę i egzekwowania zaległych składek.
Z tego tytułu część pracodawców skłania się do zatrudniania podwykonawców na działalności gospodarczej, których nie obowiązuje płaca minimalna (obowiązek zgłoszeń do Zoll-Amt, zasada 183 dni lub – w branży budowlanej – Soka-Bau). Jeśli będziesz miał taką potrzebę, to założymy Twoim pracownikom działalność gospodarczą również w Polsce.
Użyczanie pracowników do Niemiec – agencja pracy tymczasowej
Jedynie te zarejestrowane w Polsce i jednocześnie w Niemczech agencje pracy tymczasowej mają możliwość użyczania pracowników (Arbeitnehmerüberlassung). „Wypożyczanie” pracowników, czyli oddawanie ich pod czyjeś kierownictwo, po pierwsze wiąże się z obowiązkiem zgłoszenia agencji w Polsce w odpowiednim Urzędzie Marszałkowskim. Kolejnym krokiem będzie zarejestrowanie agencji na terenie Niemiec w Federalnej Agencji Pracy (Bundesagentur für Arbeit). Pierwsze pozwolenie zostanie wydane na rok, a następnie, po rozliczeniu się z obowiązków, przedłużone na 3 lata. Również w tym przypadku obowiązuje zasada równego traktowania i równej pensji pracowników użyczanych oraz tych zatrudnionych w zakładzie niemieckim, do którego będą pracownicy odsyłani (§ 9 Abs. 1 Nr. 2, § 8 ust. 1 Arbeitnehmerüberlassungsgesetz).
Ważne! Należy pamiętać, że jako zarejestrowana w Niemczech agencja pracy tymczasowej, masz obowiązek odprowadzania Lohnsteuer, czyli niemieckiego podatku dochodowego oraz prowadzenia kadr według niemieckich przepisów, niezależnie od tego czy pracownik przebywa na terenie Niemiec poniżej 183 dni. Poza tym niektóre branże – np. branża budowlana (poza niektórymi pracami na hali) – wyłączone są z możliwości użyczania pracowników.
Oferujemy:
- zgłoszenie agencji na terenie Polski i Niemiec oraz
- przeprowadzenie odnowienia licencji.
Pracownicy z Ukrainy w Niemczech (wiza Vander Elst)
Pracodawcy często błędnie zakładają, że prawo do zatrudnienia pracownika z Ukrainy i jego pobytu na terenie Polski na oświadczenie, w ramach karty pobytu i wizy typu D, uprawnia go do podjęcia pracy również na terenie Niemiec.
Wjazd na teren Niemiec w celu wykonywania pracy powoduje, że ruch transgraniczny w ramach paszportu biometrycznego staje się nielegalny. Poza wydaleniem z terytorium RFN pracownika, zakazem wjazdu i postępowaniem karnym, samemu pracodawcy również grozi postępowanie karne z tytułu pomocy/zorganizowania wjazdu takich pracowników, w celu podjęcia pracy w Niemczech. W tym zakresie prowadziłem liczne postępowania karne.
Celem umożliwienia pracownikowi z Ukrainy wykonywania pracy na terenie Niemiec, należy postarać się o wydanie dla niego wizy Vander Elst. Wniosek o wydanie wizy składa się w Ambasadzie Niemiec w Warszawie. We wniosku należy wskazać określony projekt budowlany, przy którym będzie pracował delegowany pracownik – wiza uprawnia go do pracy wyłącznie pod tym adresem. Postępowanie o wydanie wizy Vander Elst jest uproszczone i nie wymaga zgody Federalnej Agencji Pracy (Bundesagentur für Arbeit). Należy zaś pamiętać, że urzędy sprawdzają, czy pracownik świadczy i będzie świadczył pracę na terenie państwa UE, z którego ma być delegowany zarówno przed, jak i po planowanej delegacji. Umowa o pracę pomiędzy pracownikiem a delegującym go przedsiębiorcą nie może być zawarta wyłącznie celem delegowania pracownika do innego państwa UE, dlatego powinien być wcześniej zatrudniony w Polsce (Ambasada żąda przedłożenia odprowadzania składek za ostatnie 3 miesiące i nie traktuje urlopów bezpłatnych jako okres zatrudnienia).
Kontrola celna (Mindestlohn)
Zarówno nieudokumentowane, jak i te udokumentowane wjazdy pracowników na teren RFN, podlegają wpadkowej kontroli urzędu celnego. W pierwszym rzędzie weryfikowane są zaświadczenia A1, następnie zaś sprawdzane jest dotrzymywanie standardów prawa niemieckiego co do czasu pracy i płacy.
Jeżeli jesteś przedsiębiorcą dopiero rozpoczynającym działalność w zakresie wysyłania pracowników do Niemiec lub też w związku z kontrolami niemieckich urzędów wynikły dla Ciebie nieprzyjemności, zapraszamy do kontaktu i umówienia się na poradę prawną.
- Przeanalizujemy stan faktyczny,
- Zaproponujemy najkorzystniejsze rozwiązanie Twojego problemu,
- Sporządzimy w Twoim imieniu pisma do niemieckich urzędów,
- Podejmiemy się obrony w przypadku wszczęcia postępowania karnego przeciwko Tobie oraz Twoim pracownikom.